Suche
Mein Konto
40 jaar Blauwe Karavaan: Bremen's strijd voor geestelijke gezondheid!
Vier het veertigjarig bestaan van de Blauwe Karavaan: een belangrijke beweging voor psychiatrische hervormingen in Bremen die in 1985 begon.
40 jaar Blauwe Karavaan: Bremen's strijd voor geestelijke gezondheid!
Op 31 juli 1985 keken de inwoners van Bremen met grote belangstelling naar de voorbereidingen voor de eerste ‘Blauwe Karavaan’, die spoedig een symbool zou worden van verandering in de psychiatrie. De psychiater Klaus Pramann, een van de drijvende krachten achter de protestmars, en andere pioniers lanceerden een beweging die ongebruikelijke methoden gebruikte om de aandacht te vestigen op de misstanden in de psychiatrie. Dit initiatief leidde tot de oprichting van de Blaumeier-studio in Walle en het inclusieve woonproject Blauhaus in Überseestadt. De WESER-KURIER meldt dat de eerste karavaan een indrukwekkend beeld van een stadsmuzikant van papier-maché bevatte, dat de deelnemers trots door Duitsland leidde.
In augustus 1985 ontmoetten ongeveer zestig mensen uit Bremen een Italiaanse groep in Triëst. Het doel van de reis was om uitwisselingen over psychiatrische hervormingen te bevorderen en ervaringen te verzamelen. De achtergrond van deze mobilisatie was de ontbinding van het langdurig psychiatrisch ziekenhuis Kloster Blankenburg in Bremen, dat sinds 1981 in volle gang was en gericht was op diepgaande veranderingen in de zorg voor geesteszieken daar. Gezondheidsenator Herbert Brückner was aanzienlijk betrokken bij deze hervormingen, die tot doel hadden een onafhankelijke en verbonden levensstijl voor geesteszieken te garanderen.
Protesteren en veranderen
De “Blauwe Karavaan” was niet alleen een karavaan van mensen, maar ook een krachtig protest tegen de bestaande omstandigheden in psychiatrische ziekenhuizen. Het idee ontstond tijdens een reis terug uit Triëst, toen men zich realiseerde dat bevrijding van de klassieke klinische psychiatrie noodzakelijk was. De deelnemers vertrokken samen op 1 augustus 1985 in een vrachtwagen van 40 ton. Deze reis duurde vier weken en omvatte bezoeken aan verschillende psychiatrische instellingen.
De acties van de Blauwe Karavaan gingen op levendige wijze in op de verouderde en vaak onwaardige omstandigheden in de instellingen. Naast de steun van burgers werd na terugkeer ook een internationaal congres georganiseerd onder het motto ‘Samenleving zonder gekkenhuis’. Deze gebeurtenissen creëerden ruimte voor dialoog en bevorderden het bewustzijn van de dringende noodzaak van hervormingen.
Een belangrijk jubileum
Dit jaar viert de Blauwe Caravan zijn 40-jarig jubileum. De festiviteiten vinden plaats op 17 augustus 2023 op het marktplein van Bremen. Bijzondere hoogtepunten zijn onder meer een live filmopname waarin voormalige psychiatrische patiënten en betrokkenen worden geïnterviewd, inclusief degenen die actief betrokken waren bij de ontwikkeling van de karavaan. Onder het motto “Het is de mix die telt” wordt ook de succesvolle integratie van de “Blauwe Kameel Wüna” in het symbool van de beweging, dat sinds 1994 in deze context bestaat, geëerd.
De ontwikkelingen van de Blauwe Karavaan zijn nauw verbonden met de bredere achtergrond van psychiatriehervorming, een voortdurend proces in Duitsland en dat vele facetten omvat. Al in de jaren zeventig begonnen Europese en Noord-Amerikaanse hervormingsbewegingen de traditionele benadering van psychische aandoeningen in twijfel te trekken. In Italië leidde Wet 180 tot de ontbinding van de instellingen, een model dat ook de inspiratiebron was voor de hervorming van Bremen. Het Bremen Psychiatry Enquête uit 1975 benadrukte ernstige tekortkomingen in de psychiatrische zorg en riep op tot een verandering in de perceptie en behandeling van geesteszieken.
De Blauwe Karavaan staat niet op zichzelf, maar maakt deel uit van een bredere verandering die plaatsvindt in de samenleving en blijft strijden voor de rechten van geesteszieken. Zoals de geschiedenis laat zien, is het pad allesbehalve recht geweest, maar de gemeenschap van patiënten, klinisch personeel, kunstenaars en geëngageerde burgers heeft zich stevig verankerd in het politieke landschap. Ter gelegenheid van het komende jubileum zal de indrukwekkende staat van dienst zichtbaar worden van een beweging die zich sterk maakt voor de rechten van geesteszieke mensen.